Gotowe elementy budowlane z klinkieru mają różne formy. Od małych, takich jak kaptury na słupki ogrodzeń, przez większe, jak nadproża czy parapety, po olbrzymie konstrukcje obejmujące sufity, gzymsy, a nawet całe ściany budynków. Są wykorzystywane wszędzie tam, gdzie występują techniczne ograniczenia w zastosowaniu standardowych technik murarskich. Może to wynikać ze stopnia skomplikowania zaprojektowanej przez architekta konstrukcji - pracochłonne murowanie cegły po cegle na miejscu może być niemożliwe bądź po prostu nieopłacalne. Prefabrykowane elementy stosuje się również ze względu na precyzję ich wykonania, która pozwala na uniknięcie wykwitów i zapobiega niszczeniu danej konstrukcji. Ze względu na swoje zalety, znajdują zastosowanie zarówno przy budowie małych domów jednorodzinnych, jak i olbrzymich obiektów w przestrzeni publicznej.
Prefabrykowane elementy w skali mikro i makro
Prefabrykowane elementy są przygotowywane jako całość. Dotyczy to zarówno mniejszych elementów, czyli kapturów na słupki, parapetów klinkierowych, stopni schodów, nadproży, łuków, okrągłych okien czy kompletnych ogrodzeń, jak i większych konstrukcji, których forma i kształt wynika z zamysłu architekta. Mniejsze elementy gotowe są często dostępne w hurtowniach budowlanych lub na zamówienie, natomiast większe są kompleksowo opracowywane przez działy techniczne producentów we współpracy z architektami, od zaplanowania danego elementu gotowego, po jego wykonanie i przywiezienie na plac budowy. – Gotowe elementy budowlane mogą być spoinowane albo na budowie, albo od razu u producenta – mówi Krzysztof Omilian, ekspert z firmy Röben. – Jeśli są fugowane na budowie, część prefabrykowana idealnie wkomponuje się w całą płaszczyznę. Jednak nawet spoinowane u producenta są nie do rozpoznania jako pojedyncze części, ponieważ podczas zamówienia ustala się z inwestorem kolor oraz producenta spoiny, która została zastosowana np. na elewacji i dobiera się identyczny. Po przywiezieniu na plac budowy pozostaje tylko zafugować miejsca łączenia – wyjaśnia.
Gotowe elementy budowlane – szybko, precyzyjnie i tanio
Prefabrykowane elementy budowlane zapewniają przede wszystkim oszczędność czasu. Pozwolą na wykonanie schodów przed domem w ciągu godziny czy wmurowanie skomplikowanego nadproża w czasie kilkunastu minut. Dzięki temu gwarantują dotrzymanie terminu realizacji budowy, mogą też być montowane w okresie zimowym, co minimalizuje występowanie przestojów. Inwestorzy oszczędzają też pieniądze, ponieważ skomplikowane i kosztowne elementy budowlane można wykonać w zakładzie prefabrykacji mniejszym nakładem pracy. Wykorzystanie gotowych elementów budowlanych pozwala również na bardzo precyzyjne wykonawstwo oraz uniknięcie błędów i defektów, w tym mostków cieplnych. Jednocześnie należy podkreślić, że użyte do produkcji gotowych elementów budowlanych cegły klinkierowe i licowe pochodzą zawsze z tej samej partii produkcyjnej, co cegły, z których ułożono elewację lub które wykorzystano w pozostałej części inwestycji. Ponadto, prefabrykowane konstrukcje są odporne na opady atmosferyczne i wnikanie wilgoci, bez konieczności zastosowania dodatkowych uszczelnień.
Studium przypadku – budynek w Alphen an den Rhijn, Holandia
Obiekt usługowo-handlowo-mieszkalny w holenderskim miasteczku Alphen an den Rhijn został zaprojektowany tak, by na całym obwodzie wystawać o ok. 1,5 m od wysokości ok. 5 m. Występ ten miał być wykonany pod kątem 45o w formie schodkowania. Konstrukcja obejmowała też filary i mury ochronne. Ten ciekawy zamysł architektoniczny byłby trudny do zrealizowania za pomocą tradycyjnej technologii murarskiej, dlatego zwrócono się o pomoc do działu technicznego firmy Röben. W fabryce wykonano głowy filarów, które następnie zostały umocnione konstrukcją stalową. Część znajdująca się poniżej została wymurowana w sposób konwencjonalny. Pozostałe części fasady o długości 5 m wykonano jako elementy gotowe. Zostały one nałożone po bokach przy pomocy odpowiednich występów podporowych i dodatkowo przytrzymane przez konstrukcję stalową. Obszar narożny murów ochronnych wykonano przy pomocy strzępi zazębionych.
Ta holenderska realizacja to jeden z wielu przykładów na to, że dzięki nowym rozwiązaniom technicznym, gotowe elementy budowlane umożliwiają łatwą i szybką realizację nawet najbardziej skomplikowanych projektów architektonicznych.