Na podstawie zebranych informacji z dawnych planów, można sobie wyobrazić, jak wspaniałym miejscem była rezydencja rodu Smulskich. Powstała na dawnych włościach pałacu J.K. Branickiego. Początkowe założenie w stylu klasycznym wraz z parterowym pałacem zostało przebudowane w XIX w.
Za czasów Smulskich powstał drewniany dwór dwukondygnacyjny utrzymany w kanonie drewnianej architektury krainy Podlasia. Cały park również został przebudowany, łącząc kompozycje geometryczną z krajobrazową. Niestety, z tamtego okresu zachował się jedynie układ alei wiodącej do posiadłości od strony północnej oraz duży podjazd od zachodu.
W okresie drugiej wojny światowej został zniszczony młyn oraz gorzelnia istniejąca na terenie posiadłości Smulskich. Po wojnie park i sad został przeznaczony pod uprawy i budownictwo. W roku 1973 rozebrano stary murowany dwór Branickich.
Tak pokrótce przedstawia się zarys historyczny obiektu. Pozostało niewiele informacji na temat tego zagadkowego założenia. Stan obecny nie przedstawia żadnych walorów krajobrazowych. Z tego powodu powstała koncepcja projektowa przedstawiająca aranżacje przestrzeni z użyciem elementów tj. pawilon, element wody, czy ścieżki komunikacji – aleje parkowe.
Koncepcja planu zagospodarowania rezydencji wzorowana jest na starych mapach. Widzimy na nich, że ogród ma wyraźnie prostopadły układ ścieżek i alei zorientowanych względem kubatury istniejących budynków. Kompozycja ogrodowa ma charakter otwarty. Komunikacja prowadzi w głąb działki nieobjętej zakresem obecnego opracowania. Narzuca to charakter rozwoju założenia ogrodowego, co może go czynić w przyszłości bardziej spójnym. Od zabytkowego budynku dworu wychodzić będzie główna aleja. Początek jej to mały placyk z drewnianymi ławkami. Punktem centralnym placyku będzie okrągła rabata kwietna. Lokalizację pawilonu wypoczynkowego wyznaczają przecięcia układów komunikacyjnych. Za małym placem z pawilonem, rozciągać się będzie formalna rabata kwiatowa o kształcie zbliżonym do elipsy. Całość otoczona formowanym żywopłotem obwódkowym wysokości od 40 do 90 cm. Na planie widać, że od placu, na którym stoi dwór, odchodzą dwie równoległe ścieżki, prowadzić będą nas do dalszej części ogrodu. Obydwie ścieżki oraz główną aleję przecina prostopadły trakt. W miejscu przecięcia się linii proponowane są owalne place z nawierzchnią żwirową.
Budynek plebani będzie otoczony roślinnością osłaniającą. Oddzielenie nowego budynku plebani od zabytkowego dworu pozwoli nam uzyskać ład przestrzenny stylów architektonicznych. Ten zabieg będzie bardzo ważny, odnowi wizerunek miejsca pod względem krajobrazowym.
Wzdłuż granic opracowania zaproponowano zieleń izolującą. Elementy zabytkowe, aleja wjazdowa i rondo zostaną poddane rewitalizacji, aby mogły trwać dalej na swoim miejscu, ukazując dawny charakter i świetność założenia parkowego.
Więcej: www.proogrod.pl
