Bardzo często pojawia się pytanie, czy podłogi drewniane mogą być stosowane na ogrzewaniu podłogowym? Wszystkie wątpliwości wyjaśnia Paweł Goryl - Nieciuński ekspert Kopp – Podłogi Naturalnie Doskonałe.
Drewniane podłogi w odróżnieniu od okładzin kamiennych i ceramicznych są ciepłe same w sobie. Kiedy myślimy o dodatkowym źródle ciepła w postaci ogrzewania podłogowego zaczynamy się zastanawiać, czy drewno to odpowiednie wykończenie. W powszechnej wiedzy drewno funkcjonuje jako materiał, który szybko się nagrzewa i jest łatwopalny, dlatego podstawowym i najczęstszym pytaniem jest kwestia, czy wytrzyma wysoką temperaturę, generowaną przez systemy ogrzewania oraz czy zachodzi ryzyko poważnych wypaczeń i deformacji pod wpływem ciepła. – Wytrzyma, jeśli uwzględnimy właściwości drewna i dopasujemy do niego właściwe materiały i spełnimy budowlane warunki, umożliwiające mu swobodną pracę – odpowiada ekspert marki Kopp. Przyglądamy się krok po kroku, na co należy zwrócić uwagę, kiedy decydujemy się na ogrzewaną, drewnianą podłogę.

Jaki typ ogrzewania?
Obecnie stosowane są dwa rodzaje ogrzewania podłogowego: elektryczne i wodne. System elektryczny w postaci mat grzejnych jest instalowany bezpośrednio w warstwie kleju cementowego, na którym, tuż nad przewodami grzejnymi, mocowane są okładziny ceramiczne. Takie umiejscowienie powoduje, że może dochodzić do miejscowego przegrzania powierzchni posadzki i jego stosowanie jest wykluczone w przypadku podłogi drewnianej. Sytuacja wygląda inaczej, jeśli chodzi o wodne ogrzewanie podłogowe, ponieważ w tej konstrukcji przewody grzejne są osadzone na głębokości minimum 3/4 grubości jastrychu. Umożliwia to równomierne rozchodzenie się ciepła i osiągnięcie optymalnej temperatury na powierzchni podkładu, bez ryzyka bezpośredniego przegrzania.

Gatunek drewna i rodzaj deski
Na wodnym systemie ogrzewania podłogowego można stosować podłogi drewniane, należy jednak uważać na gatunki charakteryzujące się dużym współczynnikiem skurczu i pęcznienia jak np. jesion, buk, klon, brzoza, grab z gatunków europejskich oraz np. wenge czy jatoba z gatunków egzotycznych. Duży współczynnik skurczu powoduje, że deski, które przed podgrzewaniem znajdują się w dość wilgotnym powietrzu, po podgrzaniu kurczą się i w podłodze powstają widoczne szczeliny. Można tego uniknąć dobierając gatunek o odpowiednich parametrach i stabilności wymiarowej. Jakie zatem drewno sprawdzi się na ogrzewaniu podłogowym? Z rodzimych gatunków są to dęby, a z egzotycznych bambus skręcany, a także merbau czy iroko.

Złote proporcje: deski lite a wielowarstwowe
Należy pamiętać, że podłogi wielowarstwowe ze względu na ich niejednolitą konstrukcję, w porównaniu do desek litych, charakteryzuje znacznie niższy współczynnik skurczu i pęcznienia, oraz zminimalizowany rozkład naprężeń. Decydując się na ten rodzaj wykończenia możemy wybierać elementy o zdecydowanie większych wymiarach i proporcjach grubości do szerokości: np. grubość 15mm i szerokość 150mm. - Jeżeli wybieramy drewno lite, trzeba uwzględnić, że deski nie powinny mieć dużej szerokości. Bezpiecznie jest wybierać wymiary, gdzie grubość w stosunku do szerokości nie przekracza proporcji 1:4, co oznacza, że na jeden centymetr grubości przypadają 4 cm szerokości. W przypadku parkietu dębowego o grubości 20mm, maksymalna szerokość powinna wynosić do 80mm – radzi ekspert marki Kopp.

Propozycja idealna: podłogi wielowarstwowe   
Ze względu na równomierny i zniwelowany rozkład naprężeń, jaki występuje w konstrukcji podłóg wielowarstwowych na sklejce, możliwe jest wykonanie elementów o dużych wymiarach i bezpieczne zainstalowanie ich na ogrzewaniu podłogowym. Deska wielowarstwowa jest lepsza również pod względem przenikalności cieplnej podłogi, w której wykazuje lepsze parametry niż deska lita. Opór przenikalności cieplnej dla podłogi warstwowej o grubości 15 mm osiąga optymalny wskaźnik na poziomie 0.105m2xK/W. Opór przenikania cieplnego dla najczęściej wybieranej klepki dębowej o grubości 22 mm, jest niemal dwukrotnie większy. Użycie deski wielowarstwowej znacznie poprawia wydajność i ogranicza straty systemu ogrzewania podłogowego. W zakresie grubości zalecane są parametry do 22 mm dla desek litych z gatunku drewna o dobrej przewodności cieplnej np. dębu, a przypadku podłóg wielowarstwowych jest to wartość, która nie powinna przekraczać 15 mm.

Jeśli deska, to fazowana
Ogrzewanie podłogowe stwarza szczególnie trudne warunki eksploatacji dla drewna, które nawet pomimo właściwego zastosowania, użytkowania i optymalnej temperatury w pomieszczeniu, może deformować się w minimalny sposób. Zdarza się, że proste krawędzie desek uwidaczniają nawet najmniejsze zmiany kształtu, które nie mają wpływu na trwałość podłogi, ale negatywnie wpływają na estetykę powierzchni. W przypadku podłóg z fazowanymi krawędziami ryzyko, że tego typu efekt będzie widoczny jest minimalne.

Parametry raz jeszcze: przenikalność i temperatura
Kilka kluczowych porad dla przyszłej eksploatacji posadzki, o których należy pamiętać przed zakupem i w  trakcie instalacji. Przede wszystkim zwróćmy uwagę na przenikalność materiału, która w przypadku podłogi drewnianej instalowanej na podkładach z wbudowanym ogrzewaniem podłogowym, nie powinna być wyższa niż 0,10 m2x K/W.  Podczas montażu i instalacji systemu ogrzewania, pamiętajmy, że maksymalna temperatura na powierzchni podkładu podłogowego nie może przekraczać 27 stopni C, a wylewka powinna być wcześniej odpowiednio przygotowana i sezonowana.

Zaglądamy pod poszewkę: uwagi techniczne.
Przyjmuje się, że właściwie wykonany podkład podłogowy cementowy lub anhydrytowy z ogrzewaniem podłogowym powinien mieć grubość ok. 60 mm, a czas jego sezonowania to ok. 8 tygodni. Wcześniejsze wygrzewania podkładu może doprowadzić do jego zniszczenia poprzez deformacje, skruszenia lub utratę właściwości wytrzymałościowych. Samo wygrzewanie przeprowadza się zwiększając codziennie temperaturę czynnika, aż do osiągnięcia maksymalnej temperatury i utrzymuje przez określony czas np. 7 dni. Po tym czasie można stopniowo obniżać temperaturę i wyłączyć ogrzewanie. Proces sezonowania i wygrzewania musi być udokumentowany odpowiednim protokołem.

Podczas prac montażowych rekomenduje się podzielenie powierzchni układanej podłogi na sektory, co w przypadku ogrzewania podłogowego znacznie minimalizuje ryzyko zniszczenia podłogi na skutek kurczenia i rozszerzania podkładu. W przypadku podkładów cementowych maksymalne pola posadzki nie powinny przekraczać 30 m2, natomiast charakteryzujące się zdecydowanie mniejszym skurczem podkłady anhydrytowe umożliwiają wykonanie podkładów o wielkości pól grzewczych o kilkakrotnie większej powierzchni. Równie ważne i skuteczne w zapobieganiu różnicom skurczów między powierzchniami podkładów z wbudowanym ogrzewaniem i przylegającymi do nich podkładami bez ogrzewania, jest zastosowanie odpowiedniego profilu dylatacyjnego, który zapewni sposób swobodną zmianę objętości i wymiarów, a w efekcie zapobiegnie odspajaniu się podłogi.

Na finiszu: podłoga klejona
W celu zachowania optymalnych parametrów przenikalności cieplnej, zaleca się przyklejenie podłogi drewnianej na podkład z wbudowanym systemem ogrzewana podłogowego. Ten system montażu nie tylko zachowa opór przenikalności cieplnej dwukrotnie mniejszy niż w przypadku bezklejowego montażu na podkładzie tłumiącym, ale również korzystnie wpłynie na ograniczenie skurczu i pęcznienie drewna.

Wykończenie i eksploatacja
W zakresie samej eksploatacji bardzo ważne jest utrzymywanie stabilnej temperatury i wilgotności względnej powietrza w pomieszczeniach. Stałe wartości tych czynników minimalizują skurcze i pęcznienia desek. Deskę stosowaną na ogrzewanie podłogowe możemy wykończyć dowolnie: lakierem, olejem lub woskiem. Należy pamiętać także, że wszystkie produkty, które stosujemy do przygotowania podłoża, takie jak kleje i inne wykończenia posadzki, powinny charakteryzować się niską emisją i ograniczoną do minimum zawartością rozpuszczalników.

Żeby cieszyć się bezproblemowym użytkowaniem ogrzewanie podłogowego na drewnianej podłodze, dopilnujmy wszystkich detali. Podczas zakupu wybierzmy deski z odpowiedniego gatunku, a właściwych proporcjach grubości do szerokości, najlepiej fazowane. Zadbajmy o to, by wylewka była odpowiednio wygrzana, posiadała profil dylatacyjny i ogrzewanie zostało podzielone na sektory, a podłoga została przyklejona klejem o małej zawartości rozpuszczalników. Jeśli wszystkie warunki zostaną spełnione, otrzymamy ciepłą, drewnianą podłogę na lata.

Więcej: Kopp