Wykształcenie muzyczne Janusza Gąsiorowskiego zaowocowało jego szczególnym zainteresowaniem akustyką budowlaną w projektowaniu sal koncertowych i wielofunkcyjnych obiektów widowiskowo- sportowych.

Hala w Puławach to pierwszy obiekt zaprojektowany i wybudowany według nowej normy.
Akty prawne i normy akustyczne obowiązujące w Polsce są znane od lat, tylko do tej pory zastosowanie ich było dowolne, nie było obowiązku ich stosowania. Teraz ten obowiązek został nałożony i po wielu latach akustyka jest równorzędnie traktowana z innymi cechami budynków. Normy dotyczą wszystkich nowych budynków w Polsce. Zaostrzono wymagania dotyczące sal konferencyjnych, szkół, sal narad, sal koncertowych, biur. Pozwolę sobie na dygresję. Wiele lat temu byłem na koncercie saksofonistki Candy Dulfer we Wrocławiu. Byłem zszokowany jak źle i niewiele było słychać. Po koncercie długo bolała mnie głowa. Wszystkiemu winne było dudnienie i pogłosy w hali koncertowej. Przy projektowaniu hali w Puławach starałem się dochować wszelkiej staranności, żeby obiekt spełniał normy i wymogi, a nawet je przewyższał. Starałem się zaimplementować tu różne nowinki techniczne, dotyczące rozwiązań związanych z akustyką budynków.

Wśród nich znalazły się rozwiązania akustyczne Rockfon. Jakie?
Współpraca z marką Rockfon była owocna już na etapie pomysłu. Dzięki temu mieliśmy inne podejście do zadania, jakim było zaprojektowanie idealnego akustycznie obiektu. Jestem muzykiem i naturalnie akustyka jest dla mnie bardzo ważna. Projektanci podchodzą do akustyki bardzo swobodnie, a moim zdaniem nie należy bać się wchodzenia w szczegóły już od bardzo wczesnego etapu. Później nie da się tego nadrobić. Pewnych rozwiązań nie uda się wdrożyć na etapie wykonawczym. Tak jest na przykład z system Rockfon Olympia Plus. W obiekcie wykorzystałem strop Samson w klasie A1, system ścienny Rocfon VertiQ, sufity akustyczne Rockfon Mono Acoustic i Rockfon Blanka. Wszystkie zastosowane tu systemy razem spowodowały, że akustyka w hali jest tak dobra, jakby jej kubatura była 2 razy mniejsza niż jest w rzeczywistości (jeżeli chodzi o czas pogłosu).

Jak się Pan przygotowywał do tego projektu?
Prace projektowe poprzedziliśmy wizytacjami podobnych obiektów, podczas których pytaliśmy użytkowników, co się w danym miejscu sprawdziło, a co warto byłoby poprawić, zrobić lepiej. Naszą uwagę przyciągnęła zwłaszcza Gdynia Arena, hala przeznaczona dla 4 tysięcy osób. To obiekt najbardziej dopracowany akustycznie pomimo początkowych problemów. W trakcie jego realizacji użyto okładzin akustycznych, ale także bardzo dużą uwagę przyłożono do wykonawstwa. Korzystaliśmy z fachowego doradztwa, obliczeń akustycznych, danych technicznych i programów, do których architekci często nie mają dostępu. Badania akustyczne zostały zlecone niezależnemu akustykowi, który osobiście dobierał ilość i sposób montażu potrzebnych materiałów.

Na jakim etapie korzystali Państwo ze wsparcia profesjonalnego akustyka?
Już na samym początku procesu projektowania, gdy powstawał pierwszy zarys bryły. Dostaliśmy wtedy wytyczne odnośnie wnętrza. Korzystaliśmy też z pomiarów akustycznych w trakcie realizacji, żeby zweryfikować założenia projektowe i ewentualnie skorygować liczbę użytych materiałów, ich wielkość i rodzaj. W naszym przypadku wszystko udało się wykonać dzięki wstępnemu projektowi i nie było potrzeby wprowadzania korekt. Wsparcie akustyka jest bardzo ważne, gdyż innymi prawami rządzi się odtwarzanie muzyki elektronicznej, która potrzebuje bardziej „suchej” akustycznie sali, innymi koncert muzyki klasycznej, gdzie wymagany jest dłuższy czas pogłosu, a jeszcze innymi rozgrywki sportowe. Te tematy trzeba umieć wyważyć i to udało nam się uzyskać w hali w Puławach.

W hali mieszczą się różne typy pomieszczeń. Które było najważniejsze.
Hala główna i jej akustyka były dla nas najważniejsze. Zastosowaliśmy tu okładziny ściennie VertiQ z bardzo dobrymi parametrami, w strefie przypodłogowej specjalistyczne cokoły, na stropach wykorzystaliśmy rozwiązanie Olympia Plus i płyty Samson o podwyższonych parametrach odporności na uderzenia piłką. W pozostałych pomieszczeniach użyliśmy także innych materiałów, np. w salach konferencyjnych są stropy Blanka, podobnie w szatniach dla zawodników.

Które pomieszczenie było największym wyzwaniem pod względem akustycznym?
Z pewnością hol. Jest wysoki, zastosowano tu dużo szkła i betonu, co powoduje, że dźwięk szybuje wysoko i trudno nad nim zapanować. Na surowym betonie zastosowaliśmy płyty Mono. W otwartej przestrzeni zaprojektowaliśmy okrągłe wyspy Eclipse Circle. Całość skomponowała się z oświetleniem na rzucie koła. Ponad 40 wysp akustycznych wytłumiło dźwięk w holu o wysokości 16 metrów. Mono to najbardziej efektowny, najlepszy i najdroższy z zastosowanych przez nas systemów akustycznych Rockfon.

Mówi Pan, że hala jest dopracowana akustycznie. A estetycznie?
Jeżeli chodzi o estetykę, to najlepiej odpowiedzą na to pytanie zdjęcia hali. Z pewnością pomogło nam to, że oferta systemów akustycznych Rockfon jest tak różnorodna, że można osiągnąć z nią właściwie dowolny efekt plastyczny. Zarówno pod względem kształtu, jak i koloru. My korzystaliśmy z odcieni szarości VertiQ i udało się nam dobrać odpowiedni kolor. Jestem także bardzo zadowolony z próbek materiałów, które otrzymaliśmy od producenta. To zupełnie inny poziom wsparcia niż praca z katalogiem. Dzięki otrzymaniu kilku paneli podwieszanych mogliśmy dokładnie ocenić ich fakturę i kolor oraz przydatności dla całościowej wizji plastycznej wnętrz.

Wszyscy wiemy, że odpowiedni montaż jest w akustyce połową sukcesu.
O tak, nie można nie docenić wagi i wpływu wykonawstwa na ostateczny efekt akustyczny. My korzystaliśmy z bazy wykonawców referencyjnych i rekomendacji Rockfon i muszę powiedzieć, że to był strzał w dziesiątkę. Często pojawiające się problemy techniczne były na bieżąco rozwiązywane właśnie przez wykonawców, którzy podpowiadali w jaki sposób poprawić dane rozwiązanie techniczne.

Dużo obiektów powstało w Polsce dzięki funduszom unijnym. Jednak wybudowanie to jedno, a utrzymanie to drugie.
Sprawa budżetu na funkcjonowanie jest w tego typu obiektach niezwykle istotna. Hala w Puławach generować będzie około 2 milionów złotych kosztów utrzymania rocznie, a to dla gminy duże obciążenie. Aby je zmniejszyć, trzeba organizować imprezy komercyjne – targi, koncerty, wystawy, rozgrywki sportowe. Rozwiązania projektowe muszą służyć temu, aby obiekt był do nich przygotowany technicznie. Dlatego w Puławach sale mogą być szybko przekształcane z jednej funkcji w drugą, spełniają wymagania do prowadzenia transmisji telewizyjnych, posiadają odpowiednie oświetlenia sceniczne, instalacje do położenia światłowodów, wytłumioną akustycznie, izolowaną reżyserkę do prowadzenia transmisji TV, wsporniki, które pozwalają błyskawicznie ułożyć kable TV i oświetlenie dodatkowe.

Jakie wydarzenia będą mogły odbywać się w hali w Puławach?
Obiekt przygotowaliśmy pod organizację różnego typu imprez, zarówno koncertów, targów, jak i wydarzeń sportowych. Mamy tu największy parkiet w tego typu obiektach sportowych w Europie. Jest on przeznaczony do sportów halowych, przede wszystkim do piłki ręcznej. Boiska mieszczą się również w poprzek hali. Jest to także doskonałe miejsce do rozgrywania zawodów koszykówki i siatkówki. Hala została zaprojektowana tak, że można tu rozgrywać zawody oraz organizować koncerty muzyczne najwyższej klasy.

Czy wysokiej klasy akustyka wiąże się z wysokimi kosztami?
Koszty materiałów akustycznych odpowiedniej jakości to jedynie mały procent całości, chyba nawet nie jest to jeden procent. Uważam, że absolutnie warto ten koszt ponieść. Świadomi inwestorzy, którzy myślą kategoriami technicznymi, też to rozumieją i podejmują bardziej racjonalne i przemyślane decyzje. Tak waśnie było w tym przypadku. W zamian otrzymaliśmy komfort użytkowania oraz możliwość organizacji koncertów i wydarzeń sportowych najwyższej rangi. Gwiazdy muzyczne często korzystają z wizytacji akustyków na salach. Jeżeli akustyka nie spełni ich wymagań, koncert nie odbędzie się. Posiadanie obiektu wysokiej klasy jest też promocją dla miasta i regionu pod kątem turystycznym. Gwiazdy pierwszej wielkości ściągają przecież na swoje wydarzenia ludzi z całej Polski, a nawet z zagranicy.

Dane hali widowiskowo-sportowej MOSiR w Puławach:
Rozpoczęcie budowy - 2018
Zakończenie budowy - listopad 2020
Powierzchnia użytkowa - 9536 m2
Powierzchnia zabudowy - 5937 m2
Kubatura – 104 504 m3
Miejsca parkingowe - 322
Miejsca do widowni - 1436 miejsc stałych z możliwością zwiększenia pojemności do 3200 miejsc po rozłożeniu trybun teleskopowych